राग यमन - पं. संजीव अभ्यंकर


____________________

Raag Yaman is a later evening raag which is very romantic in nature. This raag is often taught to beginners in Hindustani music. Some say its origin is from the Persian mode "Ei'man" from which "Yaman" originated. Others say it has Vedic origins as Raag Yamun which over time altered as Yaman.

Moods: bhakti, gambhir, shringar, serene, haunting This raag is also called Kalyan or Yaman-Kalyan. The raag has all shuddha swars except for the tivra Ma. It is this note which gives the raag its distinctive quality of peace, and tranquility. Some modernists consider Yaman, Yaman-Kalyan, and Kalyan to be one raga and only traditionalists consider these as three distinct ragas. Raga Yaman-Kalyan in avraoh, if mM is used instead of M, the raag becomes Yaman-Kalyan
 

Avaroha:
S' N D P mM G R S

Moods:
Peaceful, soothing. Raga of romantic poets

Aaroha: 'N R G M D N S'
Avaroha: S' N D P M G R S
Pakad: 'N R G M P, R G R, 'N R S
Thaat: Kalyan
Prahar: Late Evening

Alaap:
1. 'N R G, R S - , 'N R G M G - , G M P - , M G - , R G R S -
2. 'N R S - , S 'N 'D 'P - , 'M 'D 'N R G - , G M G - , P M G R S -
3. 'N R G M P - , M D N D P - , M D N S' - , S' N D P - , N D P - , M G - , R G - , R S -
4. G M D N S' - , N R' S' - , S' N D P - , M D N S -
5. M D N R' S' - , N R' G' - R' S' - , S' N D P - , M D N - , M D N R' S' -
6. G M D N R' S' - , N R' G' - , R' S' - , N R' M' G' R' G' R' S' - , S' N' D' P' - , M D N S' -


Raag Yaman are rendered and sung in many hindi movies such as song 'Jab dip jale ana' sung by Yesudas, composed by Ravindra Jain for the movie 'Chit Chor' and ghazals such as, 'Ranjish hi sahi, dil hi dukhane ke liye aaye' composed and sung by Mehdi Hassain.

I have compiled the video on Raag Yaman, rendered by Pandit Sanjeev Abhyankar with vilambit followed by drut on "Eree aali piya bin".

मग माझा जीव तुझ्या वाटेवर वणवणेल !


_________________

मग माझा जीव तुझ्या वाटेवर वणवणेल !
अन्‌ माझी हाक तुझ्या अंतरात हुरहुरेल !

मी फिरेन दूर दूर तुझिया स्वप्नांत चूर
तिकडे पाऊल तुझे उंबर्‍यात अडखळेल !

विसरशील सर्व सर्व आपुले रोमांचपर्व
पण माझे नाव तुझ्या ओठांवर हुळहुळेल !

सहज कधी तू घरात लावशील सांजवात
माझेही मन तिथेच ज्योतीसह थरथरेल !

जेव्हा तू नाहशील, दर्पणात पाहशील
माझे अस्तित्व तुझ्या आसपास दर्वळेल !

जेव्हा रात्री कुशीत माझे घेशील गीत,
माझे तारुण्य तुझ्या गात्रांतुन गुणगुणेल !

मग सुटेल मंद मंद वासंतिक पवन धुंद
माझे आयुष्य तुझ्या अंगणात टपटपेल !
_________________________

गीत - सुरेश भट
संगीत - पं. हृदयनाथ मंगेशकर
स्वर - लता मंगेशकर

माझ्याकडे देव माझा पाहतो आहे !



________________________

मागे उभा मंगेश, पुढे उभा मंगेश
माझ्याकडे देव माझा पाहतो आहे !
जटाजूट माथ्यावरी
चंद्रकला शिरी धरी
सर्पमाळ रुळे उरी
चिताभस्म सर्वांगास लिंपुन राहे
माझ्याकडे देव माझा पाहतो आहे !


जन्मजन्मांचा हा योगी
संसारी आनंद भोगी
विरागी, की म्हणू भोगी ?
शैलसुता संगे, गंगा मस्तकी वाहे
माझ्याकडे देव माझा पाहतो आहे !
________________

गीत - शान्‍ता शेळके
संगीत - पं. हृदयनाथ मंगेशकर
स्वर - आशा भोसले, उषा मंगेशकर, राणी वर्मा, रंजना जोगळेकर